سند چشم انداز خودروی ایران، راه طولانی آرزوها

تقریبا سه سال پیش اولین سند چشم انداز در بخش خودرو بعنوان راهنما و راهکار توسعه صنعت خودرو در ایران توسط وزارت صنایع، شورای سیاستگذاری صنعت خودرو و سازمان گسترش و نوسازی صنایع تدوین و ابلاغ گردید. اهداف و سیاستهای توسعه صنعت خودرو در افق 1404 بر اساس ابلاغ مقام معظم رهبری برای دستیابی به جایگاه نخست اقتصادی، علمی و فن آوری در منطقه تدوین شد.

بر اساس سرفصلهای این سند، ایران باید در سال 1404 به رتبه اول تولید خودرو در منطقه، رتبه پنجم در آسیا و رتبه یازدهم در جهان از طریق رقابت پذیری مبتنی بر توسعه فن آوری دست یابد.
1- پایگاه تولید خودرو با علامت تجاری داخلی، مشترک یا جهانی در منطقه، با تاکید بر صادرات محصولات تولیدی
2- پایگاه تولید قطعات و مجموعه های خودرو با علامت تجاری معتبر داخلی یا جهانی در منطقه، با تاکید بر مزیت رقابتی
3- جذب سرمایه گذاری داخلی و خارجی (مستقیم یا مشترک) در راستای جذب فن آوری های نوین و توسعه صادرات
4- پایگاه مراکز طراحی، آزمون و خدمات مهندسی خودرو در منطقه

بر اساس این راهکارها، اهداف صنعت خودرو در افق 1404 نیز بدین شرح تعیین شدند:
1- تولید حداقل 3 میلیون دستگاه خودرو شامل یک میلیون دستگاه برای صادرات و دو میلیون برای بازار داخلی
2- تولید حداقل 50 درصد از خودروهای سبک با برند داخلی
3- صادرات قطعه به میزان 6 میلیارد دلار
4- تامین حداقل 5 میلیارد دلار قطعه توسط قطعه سازان داخلی
5- تولید حداقل 120 هزار دستگاه خودروی تجاری، شامل 30 هزار دستگاه صادراتی

در این سند همچنین از پیش نیازها و بسترهای لازم برای تحقق اهداف نیز نام برده شده است. مثلا سرعت بخشیدن به اجرای اصل 44، اصلاح و شفاف سازی قوانین، تولید و عرضه بر اساس قیمت بازار (عرضه و تقاضا)، تسهیل جذب سرمایه گذاری خارجی، توسعه فن آوری های نوین، ایجاد و گسترش مراکر تحقیق و توسعه بویژه در بخش قوای محرکه، تولید خودروهای ارزان قیمت، کم مصرف و سازگار با محیط زیست، ارتقای استانداردهای ایمنی و آلایندگی مطابق با استانداردهای روز اروپا، ارتقای سطح رضایتمندی مشتریان، توسعه سیستمهای خدمات پس از فروش، کاهش تدریجی تعرفه واردات متناسببا توسعه صنعت خودرو، ایجاد و توسعه مراکز بازاریابی جهانی و مواردی ازاین قبیل را باید نام برد.
این سند هر پنج سال یکبار باید مورد بازنگری قرار گیرد تا میزان دستیابی به اهداف یا انحراف آن مشخص گردد. کارشناسان حوزه خودرو در چند ماه اخیر از ضرورت بازنگری سریعتر این سند سخن گفته اند. زیرا بنظر می رسد راهی که صنعت خودرو در حال پیمودن آن است با اهداف پیش بینی شده، در حال واگرایی می باشد.

شاید یکی از مهمترین دلایل انحراف از سند چشم انداز، نادیده انگاشتن سرفصل آن باشد. آنجا که رقابت پذیری را مورد تاکید قرار داده اما در عمل انحصار جای رقابت را در صنعت خودرو تنگ کرده است.
نظر سنجی سوم سایت پدال بر اساس چشم انداز ارائه شده تنظیم شده است. از شما می پرسیم، آیا صنعت خودروی ایران می تواند تا سال 1404 یعنی تقریبا 13 سال آینده، به اهداف درنظر گرفته شده دست یابد؟ شما سال 1404 را برای صنعت و بازار خودروی ایران چگونه پیش بینی می نمایید؟