سالیان سال است که ناوگان هواپیماهای مسافربری کشورمان فرسوده و کهنه بوده و به دلیل تحریمهای بینالمللی ایران قادر به هواپیماهای مسافربری نو و روز دنیا نبوده است. به همین دلیل علاوه بر اینکه استفاده از هواپیماهای مستعمل مشکلات فراوانی را برای مردم ایجاد کرده بود، گاه شاهد حوادث ناگواری هم در این هواپیماهای کهنه بودهایم که متأسفانه موجب کشته شدن تعدادی از هموطنانمان میشد؛ اما پس از به ثمر رسیدن مذاکرات هستهای با شش قدرت جهانی و تصویب برجام، تحریمهای هواپیمایی ایران لغو و امکان خرید هواپیماهای جدید فراهم شد.
بدین ترتیب دولت در اولین قدم اقدام به انعقاد قراردادی با شرکت اروپایی ایرباس مبنی بر خرید 100 فروند از هواپیماهای مختلف این شرکت نمود. این هواپیماها از محصولات مختلف پهنپیکر و بدنه باریک ایرباس شامل خانوادههای A320، A330 و A350 هستند که قرار است بهمرور طی مدتزمانی چندساله به ایران تحویل داده شوند. همچنین در گامی دیگر قرارداد خرید 80 فروند هواپیمای جدید دیگر هم با شرکت بوئینگ منعقد شد تا ناوگان هواپیمایی کشورمان بهطور کامل نوسازی شوند.
اما بهتازگی اتفاق مهمی در صنعت هواپیمایی کشورمان رخ داده است و آن تحویل نخستین فروند از هواپیماهای خریداریشده به ایران است. چندی پیش سفارش دو فروند از هواپیماهای تکمیلشدهٔ ایرباس لغو شده بود که قرار شد این هواپیماها به ایران تحویل داده شوند. بدین ترتیب روند تحویل اولین فروند از هواپیماهای خریداریشدهٔ ایران آغاز شد. پسازاین ماجرا، روند رنگآمیزی این هواپیما که از نوع A321 است برای ایران ایر در فرانسه آغاز شد و قرار بر این شد که A321 طی مراسمی ویژه به ایران تحویل داده شود.
بدین ترتیب نخستین هواپیمای جدید ایران در ساعت 9 و 45 دقیقهٔ روز 23 دیماه 1395 با هدایت خلبانان ایرانی شهر تولوز فرانسه را به مقصد فرودگاه مهرآباد تهران ترک کرد. در این پرواز مدیرعامل ایران ایر و مدیرعامل ایرباس حضور داشتند. سرانجام در حدود ساعت 15 پس از 37 سال نخستین هواپیمای نو به تهران رسید و طی مراسمی ویژه با حضور مسئولان و دستاندرکاران صنعت هوایی به ایران تحویل داده شد تا تحریم هوایی ایران رسماً پایان یابد. این لحظهٔ بسیار خوشایندی برای ایرانیان است تا مردم کشورمان بتوانند ازاینپس از سوارشدن بر جدیدترین و بروزترین هواپیماهای دنیا لذت ببرند.
اما کمی هم به مشخصات ایرباس A321 بپردازیم. این هواپیما جزء خانوادهٔ A320 ایرباس است که هواپیماهایی دوموتوره، بدنه باریک و کوتاه-میانبرد هستند. تولید خانوادهٔ ایرباس A320 از سال 1987 آغاز شد و شامل مدلهای A318، A319، A320 و A321 میشود. مونتاژ نهایی این خانواده در تولوز فرانسه و هامبورگ آلمان صورت میگیرد. تاکنون 7353 فروند از خانوادهٔ A320 به خریداران تحویل داده شده است که 7033 فروند آنها فعال هستند.
در دسامبر سال 2016 ایرباس اعلام کرد که بهزودی نسل جدید خانوادهٔ A320 خود را با نام A320 Neo ارائه خواهد کرد. این نسل مجهز به موتورهای جدیدی شدهاند که کارآمدتر بوده و مصرف سوخت کمتری دارند. همچنین به انتهای بالهای هواپیما نیز بالچههایی اضافه شده است که توسط ایرباس Sharklets نامیده میشوند. خانوادهٔ A320 با این تغییرات 15 درصد مصرف سوخت کمتری نسبت به قبل دارند. پس از معرفی A320 Neo تا ژانویهٔ 2016 تعداد 4508 فروند از آن سفارش داده شد که سریعترین فروش در بین هواپیماهای مسافربری محسوب میشود. اولین فروند از A320 Neo در سال 2016 به لوفتهانزا تحویل داده شد. خانوادهٔ 737 بوئینگ اصلیترین رقیب خانوادهٔ A320 ایرباس محسوب میشوند.
اولین هواپیماهای تحویلشده به ایران همانطور که گفته شد از نوع A321 و از نسل جدید Neo است. این هواپیما بزرگترین عضو خانوادهٔ A320 بوده و در کلاس خود یکی از کممصرفترین هواپیماهای مسافربری محسوب میشود. A321 طولی معادل 44.5 متر دارد و اگر چیدمان تمامی صندلیهای آن بهصورت یک کلاس اقتصادی باشد میتواند تا حداکثر 220 مسافر را حمل کند. سرعت کروز این هواپیمای مدرن 830 کیلومتر در ساعت و حداکثر سرعتش 870 کیلومتر در ساعت است. A321 میتواند با یکبار سوختگیری کامل که بین 24 هزار تا 30 هزار لیتر است تا حدود 6 هزار کیلومتر را طی کند.
A321 تحویل داده شده به ایران ظرفیت حمل 190 نفر را دارد و طبق گفتهٔ مدیرعامل ایران ایر هرچند این هواپیما ظرفیت و توانایی پروازهای خارجی را دارد اما فعلاً در پروازهای داخلی مورداستفاده قرار خواهد گرفت. گفته میشود تا قبل از پایان سال جاری 8 فروند هواپیمای ایرباس دیگر به ایران تحویل داده خواهد شد و اولین فروند هواپیمای بوئینگ هم در فروردین سال آینده به ایران خواهد آمد. امیدواریم روند نوسازی ناوگان حملونقل هوایی کشورمان بهسرعت پیش رفته تا بتوانیم لااقل در آسمان سوارشدن بر مرکبی مدرن و درجهیک را تجربه کنیم هرچند که بازهم به دلیل قیمت بالای بلیطها قشر زیادی از جامعه از سفر با هواپیما محروماند.