فولکسواگن که امروزه بزرگترین خودروساز دنیا محسوب میشود، در سال 1938 کار خود را با مدل مشهور بیتل آغاز کرد. بیتل که خودرویی ارزانقیمت بود و توسط فردیناند پورشه طراحی شده بود، از طرح موتورعقب-محورعقب استفاده میکرد و پیشرانهٔ آن از نوع هواخنک بود. فولکسواگن چندین سال تنها به بیتل تکیه داشته و همین یک محصول را تولید میکرد اما در دههٔ 50 با بهبود اوضاع جهان پس از جنگ جهانی دوم و افزایش رقابت در صنعت خودروسازی، این شرکت پی بُرد که نمیتواند تنها با اتکا بر بیتل به حیات خود ادامه دهد و باید هرچه زودتر محصولات جدیدی را به بازار عرضه نماید. به همین دلیل فولکسواگن در آن سالها اقدام به ساخت خودروهای پروتوتایپی نمود که در اصل نمونههای آزمایشی محصولات جدید این شرکت محسوب میشدند اما بسیاری از آنها هیچگاه به تولید نرسیدند. دههٔ 60 دورانی است که بیشترین تعداد خودروهای پروتوتایپ توسط فولکسواگن معرفی شدند که اکثر آنها بهعنوان میراثی ارزشمند امروزه در موزهٔ این شرکت نگهداری میشوند؛ بنابراین قصد داریم در این مطلب طی دو قسمت نگاهی داشته باشیم به تعدادی از پروتوتایپهای قدیمی فولکسواگن. نام این پروتوتایپها همگی با حروف EA آغاز میشود که مخفف کلمهٔ آلمانی Entwicklungsauftrag به معنای «مأموریت توسعه» است.
EA47
این پروتوتایپ که برای نخستین بار در سال 1953 ساخته شد، اولین اقدام فولکسواگن در جهت ساخت جانشین مدرنی برای بیتل بود. این خودرو توسط شرکت طراحی ایتالیایی گیا طراحی شده بود و شباهت زیادی به کوپهٔ فولکسواگن کارمن گیا داشت که دو سال بعد یعنی در سال 1955 معرفی شد. EA47 از همان طرح موتورعقب و پیشرانهٔ 1200 سیسی تخت هواخنک بیتل با 30 اسب بخار قدرت استفاده میکرد و در کل بین اواسط سال 1953 تا پایان سال 1956 تعداد 15 دستگاه از آن ساخته شد.
EA48
تا قبل از دههٔ 70 و معرفی مدلهای گلف و پاسات، فولکسواگن صرفاً به ساخت خودروهای موتورعقب میپرداخت؛ اما در سال 1955 این شرکت پروتوتایپی بنام EA48 را معرفی نمود که خودروی تعجبآوری بود چراکه این برخلاف دیگر ساختههای آن زمان فولکسواگن، خودرویی موتورجلو بود. این پروتوتایپ با هدف تولید خودرویی پایینتر از بیتل و با قیمتی حتی ارزانتر از آن ساخته شده بود. EA48 اولین خودرویی بود که بهطور کامل توسط فولکسواگن طراحی شده و توسعه یافته بود اما نکتهٔ جالب اینکه خودروی بریتانیایی مینی که چهار سال بعد به بازار آمد شباهت زیادی به این پروتوتایپ فولکسواگن داشت.
EA48 از یک پیشرانهٔ دو سیلندر تخت 700 سیسی استفاده میکرد که در جلوی آن نصب شده بود و 18 اسب بخار قدرت تولید میکرد. این نیرو به چرخهای جلو انتقال میافت که EA48 را به نخستین خودروی دیفرانسیل جلو فولکسواگن تبدیل کرده بود. این موتور در اصل همان پیشرانهٔ چهار سیلندر تخت 1200 سیسی بیتل بود که نصب شده بود و بسیار به قوای محرکهٔ سیتروئن 2CV آن سالها شباهت داشت. درنهایت پروژهٔ تولید این خودرو به دستور دولت آلمان لغو شد چراکه وزیر اقتصاد آلمان به فولکسواگن هشدار داده بود از ورود به بخش پایینتر از بیتل به دلیل وجود رقبایی چون سیتروئن 2CV اجتناب کند.
EA97/1
گفتیم که بیتل از سال 1938 بدون تغییر چندانی در حال تولید بود و فولکسواگن از اوایل دههٔ 50 کار ساخت جایگزینی برای آنرا آغاز نمود؛ اما در همین حال، تصمیم داشت با انجام تغییراتی، تولید بیتل را هم همچنان ادامه دهد. پروتوتایپ EA97 اولین تلاش عمدهٔ این شرکت برای مدرن نمودن طراحی بیتل در عین حفظ هویت و شخصیت اصلی آن بود. این پروژه در سال 1957 آغاز شد و با حذف عناصر قدیمی مانند گلگیرهای مجزا و جایگزینی آنها در جلو با گلگیرهای تخت و یکپارچه و در عقب با گلگیرها نیمه مجزا سعی در مدرن نمودن چهرهٔ بیتل شده بود درحالیکه عناصر اصلی شخصیت بیتل یعنی درِ صندوق جلو و درِ موتورعقب همچنان تا حدود زیادی بدون تغییر باقیمانده بودند؛ اما درنهایت این خودرو هم که تا حدودی ترکیب هماهنگ و زیبای بیتل را بر هم زده بود به تولید نرسید و تولید بیتل همچنان با همان چهرهٔ دوستداشتنی قدیمی ادامه یافت. البته پروتوتایپ EA97 نهایتاً منجر به تولید فولکسواگن تایپ 3 گردید و در اصل به پایهای برای این مدل جدید تبدیل شد.
EA53
و بازهم در پی یافتن جایگزینی برای بیتل، در سال 1957 پروتوتایپ EA53 معرفی شد. همانند تمامی پروتوتایپهای این سالهای فولکسواگن (البته غیر از EA48) EA53 هم از همان طرح موتورعقب استفاده میکرد. این ماشین به یک پیشرانهٔ چهار سیلندر تخت 900 سیسی مجهز بود که 33 اسب بخار قدرت تولید میکرد. پروژهٔ EA53 تا سال 1961 پیشرفت و پس از ساخت چندین نمونه، این پروژه هم کنار گذاشته شد. البته EA53 هم مانند EA97 پایهای برای تولید تایپ 3 قرار گرفت.
EA97
همچنان تلاشها جهت یافتن جایگزین برای بیتل ادامه داشت و در همین مسیر در سال 1960 پروتوتایپ EA97 با هدف اصلی جایگزینی بیتل معرفی شد که البته توسعهٔ آن از سال 1967 آغاز شده بود. این خودرو برخلاف نمونههای قبلی، دارای طراحی مدرنتری با خطوط صاف و جعبهای شکل بود. EA97 هم از همان پیشرانهٔ 1200 سیسی چهار سیلندر تخت هواخنک در عقب با 30 اسب بخار قدرت استفاده میکرد؛ اما در همین زمان توسعهٔ تایپ 3 انجام گرفته بود و در سال 1961 تولید انبوه آن آغاز شد؛ بنابراین چون EA97 بیشازحد به بیتل و تایپ 3 نزدیک بود، پس از ساخت 200 دستگاه، پروژهٔ آن کنار گذاشته شد. البته این خودرو در سال 1969 بهعنوان پایه و اساسی برای تولید خودروهای جدید و منحصربهفرد شعبهٔ برزیلی فولکسواگن مورداستفاده قرار گرفت.
ادامه دارد…