سقف تا شونده یکی از ویژگیهای بسیار خوب موجود در خودروهاست که بهخودیِخود لذت رانندگی را چندبرابر میسازد. خودروهای روباز هوای آزاد را به داخل اتاق آورده و طعم خاصی به سواری میبخشند. امروز تقریباً همه خودروسازان بخشی از سبد محصولات خود را به مدل(های) کانوِرتیبل یا کابریولت (اولی تلفظ انگلیسی و دومی تلفظ آلمانی) اختصاص دادهاند و معمولاً فروش خوبی هم بدست میآورند. اعضای این دسته همچنین از GT و رودسترها گرفته تا سوپراسپرتها و انواع مخصوص پیست متغیرند.
طی دهههای اخیر همزمان با افزایش روزافزون محبوبیت خودروهای روباز، بخشهای مختلف مربوط به این فناوری نیز متکاملتر شد و به شکل امروزی درآمد. در زیر نگاهی به سه نوع کلی سقفهای تا شونده میاندازیم.
سقف پارچهای سقفهای نرم (منظور انواع غیرفلزی) در ابتدا بهصورت دستی و توسط یک سوییچ یا اهرم باز و بسته میشدند. همچنین وزنشان بسیار کم بود و بدون هیچگونه پیچیدگی خاصی بستهبندی و در قسمتی از خودرو آرام میگرفتند. امروزه برای تولید این نوع سقف از یک ساختار چندلایه شامل انواع پارچه، چرم و مواد گوناگون استفاده میکنند که در مقابل صدا و عناصر جامد و مایع مختلف مقاومت بسیار بالایی دارد و از این نظر تا حد زیادی مشابه انواع فلزی است.
سقف فلزی
سقفهای فلزی تاشو دقیقاً مشابه انواع ثابت هستند و درست مثل نمونههای پارچهای، به عقب رفته و داخل صندوق بار جای میگیرند. این نوع سقف عایقبندی بسیار خوبی در برابر عوامل فیزیکی محیطی دارد و هنگام بسته شدن تقریباً تفاوتی با سقف ثابت نمیکند. همچنین در برابر ضربات وارده مستحکمتر بوده و به نسبت انواع پارچهای مقاومت کمتری در مقابل جریان هوا از خود نشان میدهد. البته این سقفها چند ویژگی منفی هم دارند که ازجمله آن میتوان به وزن سنگینتر و اشغال فضای بیشتر در صندوق عقب (در مقایسه با مدلهای نرم) اشاره کرد.
تارگا
تارگا بین خودروهای سقف ثابت و کانورتیبل جای گرفته و یک مزیت بسیار بزرگ دارد: سختی و استحکام شاسی در این حالت به میزان زیادی حفظ میشود و درنتیجه عملکرد خودرو کمتر تحت تأثیر قرار میگیرد.
سازوکار سقفهای تارگا بدین صورت است که مجموعه شیشه عقب جابجا شده و قسمت مرکزی سقف به داخل صندوق عقب میرود. سپس صندوق بسته میشود و شیشه عقب به جای قبلی خود برمیگردد. خودروهای دارای این فناوری چهره و شخصیت خاصی دارند و کاملاً از سایر مدلها متمایز هستند.
مثال: پورشه 911 – شورولت کوروِت C6 و C7 – مزدا MX-5 میاتا RF
بدون سقف برخی خودروسازان برای مدلهای مخصوص پیست، تولید محدود و یا نسخههای خاص خود بهطور کلی سقف را کنار گذاشته و با پیکربندی بدون سقف پیش میروند؛ بدین صورت که هیچگونه سایبانی بالای سر راننده تعبیه نمیشود و سایر قسمتها نیز بر همین مبنا شکل میگیرند. این خودروها گاهاً مجوز تردد در خیابان هم نداشته و تنها میتوانند در محافل خصوصی حاضر شوند. جدای از دلایل شخصی کمپانیها، حذف سقف میتواند دو دلیل کلی داشته باشد: دستیابی به چهره خشن و اغواکننده؛ کاهش وزن خودرو و حصول اعداد و ارقام فنی بهتر. باید عرض کنم که اعضای این دسته اصلا مناسب استفادههای روزمره نبوده و بیشتر جنبه نمایشی و عملکردی دارند.