چيزی که امروزه در اطراف ما در حال رخ دادن است، تغيير نگاه مصرفکننده و به نوعی رفتن به سمت ذائقههای جدیدتر است؛ ذائقهای که با زندگیهای جمعوجور 2 و 3 نفره در سویيتهای کوچک با فضای پارکينگ محدود و به قولی مختصر اما مدرن خلاصه می شود.
مطمئنا یکی از دلایل حرکت سریع خودروسازان به سمت توليد خودروهای کوچک و هاچبک شهری توجه به این رونسانس و قرار گرفتن در اين چرخه زندگی است. مزدا2 نیز که چند ماهی است مهمان جادههای کشور شده، میتواند کاملکننده بخشی از این سبک زندگی برای خانوادههای ایرانی باشد.
مزدا 2 در کلاس خودروهایSubcompact و یا هاچ بک کوچک شهری قرار دارد که در سال 1996 معرفی گردید و در سال 2008 نيز نسل سوم آن بر روی پلت فرم DE فورد مجددا طراحی شد.
مزدا 2 در دو تيپ به بازار عرضه ميشود. یک تيپ ساده با قيمت تقریبی 28 تا 30 ميليون تومان و تيپ فول آن نیز با قيمت تقریبی 31 تا 33 ميليون تومان . (قیمتها غیر رسمی است)
در بازار رقابتي نيز قيمت آن بسيار بالاتر از آن چیزی است که قول آنرا داده بودند. اما با این حال بازهم اندکی از رقيب کرهایی خود « هيوندایi20 » ارزانتر شده و تقریبا در رده رقيب ژاپنی « تویوتا یاریس هاچبک» قرار گرفته است.
اما مزدا 2 از رقيب فرانسوی / وطنی خود یعنی « 207i » تقریبا 5 تا 10 ميليون تومان گرانتر است که مطمئنا کيفيت بالای ساخت، مونتاژ و همچنين سواری و راحتی و ایمنی بهتر آن، میتواند این اختلاف بهای زیاد را اندكي تحت پوشش قرار دهد.
این مزدای کوچک دارای ابعاد 1475x1695x3885 ميليمتر است (10 سانتيمتر بلندتر از یاریس ). پس با توجه به اعداد و ارقام باید خودروی جادارتری باشد ولی برخلاف رقيب هم وطنش، فضای داخلی آن جمع وجورتر به نظر ميرسد و انگار این اضافه طول، به فضای موتور و بار اختصاص یافته است .
در تویوتا یاریس بيشتر فضا به داخل اختصاص داده شده به طوریکه با ریلی درنظر گرفتن صندلیهای ردیف عقب، حتی ميتوانستید در حدود 20 سانتيمتر به فضای بار آن اضافه کنید.
اما در مزدا 2 صندلیهای عقب ثابت بوده و با وجود کافی بودن فضای بار، فقط قابليت خواباندن را دارد که در این صورت فضای بار تا پشت سرنشينان جلو گسترش مييابد ولی متاسفانه پس از خواباندن صندلیها (همانطور که در عکس مشخص است) خواهيد ديد كه فضای بار صاف و مسطح نيست.
105اسب بخار قدرت در 6000 دور به همراه 135 نیوتنمتر گشتاور در 4000 دور، برای خودرويي 1055 کيلوگرمي (که نسبت به یاریس 10 کيلوگرم سنگينتر و 18 اسب قویتر است) تنها توسط موتوری با حجم 1498cc تامين ميشود.
این توان و گشتاور توسط جعبه دنده 4 سرعته اتومات به چرخهای جلو انتقال ميیابد. این اعداد اگرچه هيجانانگيز به نظر نميرسند ولی به طرز عجيبی مزدا 2 را نسبت به هم وطنش چابکتر نشان داده که شاید بتوان این چلاکی را مدیون گيربکس فرز آن دانست که در 0.5 ثانيه عمل تعوض دندهها را انجام ميدهد.
این گيربکس معکوسگيریها را نيز بسيار سریع و به موقع انجام ميدهد و در پيچيدنها، با فشار جزئی به پدال، دنده بلافاصله سنگين شده و به چسپندگی خودرو میافزاید.
سيستم ترمز مزدا 2 را نیز میبایست پرقدرت ارزیابی نمود چرا که هنگام ترمزگيری بدون هيچ درنگی وارد عمل شده و شما را به طور حتم از خطر دور خواهد کرد.
فرمان پذیری مزدا 2 در حد بسيار خوبی است و عکس العمل فرمان نيز سریع و رضایتبخش است و شاید یاریس، فقط در این بخش چيزی از آن کم نياورد. اگر بخواهيم مقایسهایی ساده میان توان فنی مزدا2 و یاریس داشته باشيم، احتمالا باید گفت یاریس در برابر مزدا 2 اصلا موتوری ندارد!
پس از اینرو مزدا 2 ، خودرویی چالاک است و به آن ایرادی وارد نيست و در این بخش شاید تنها ضعف آن را بتوان در عدم وجود دنده تيپترونيک دانست که در مزدا 2 به دو گزینه « S » به معنی اسپرت که دندهها را دورهای بالاتری تعویض ميکند و « L » به معنی دندهسنگين، خلاصه شده است.
مزدا 2 با صندلیهای راحت که کاملا با فيزیک بدنی همخوانی دارد، چه در جلو و چه در عقب برای جثهایی تا قامت 170 سانتيمتر کاملا مناسب است ولی برای جثههای درشت مجبور هستيد عين ماهی در کنسرو فشرده شوید!
در جلو نيز فضای پا اگرچه زیاد نيست ولی کافی است اما به هیچوجه نمیتوان از احساس کمبود فضای پایِ سرنشینانِ عقب به همین راحتی گذشت. از این حيث مزدا2 کاملا نسبت به یاریس ضعيفتر است چون یاریس واقعا جادار بوده اما راحت نيست و سر و صدای اطاق آن نيز زیاد است. در صورتی که مزدا 2 به خوبی نسبت به محيط اطراف ایزوله بوده ولی با این حال صداي دلنشین موتور را خواهند شنید. در حرکت نيز چرخها و بدنه به خوبی عایق شده که اميد است در نمونه های مونتاژ داخل نيز همين کيفيت حفظ گردد.
نسل جديد مزدا2 نسبت به گذشته، 100 کيلوگرم سبکتر گردیده ولی مقاومت آن نسبت به نسل قبل، بسيار بيشتر شده است. همين امر سبب شده تا در تست ایمنی EuroNcap ، در تست تصادف 5 ستاره را با 34 امتياز و در تست ایمنی کودک 4 ستاره را با 37 امتياز کسب نماید ولی در تست برخورد با عابر از 4 ستاره تنها 2 ستاره را کسب کرده است و طبيعتا ميبايست بيشتر مراقب عابرین باشيد.
در مقایسه با هموطنش، مزدا 2 در برخوردِ مقابل قویتر و در برخورد از بغل ضعيفتر و در بقيه موارد گوی سبقت را از یاریس ربوده است.
اصولا این کلاس خودروها در کشورهای اروپایی جزء ماشينهای اقتصادی و یا به گفته خودشان « دانشجویی » هستند، چرا که با وجود ابعاد کوچک و جمعوجورشان همهجا ميتوانند پارک شوند، 4نفر سرنشين را در خود جاي دهند، ضمن چابکی از مصرف کمی نيز برخوردارند و در کل با بهای 16 هزار دلاری و هزینههای پایين خدمات، خرید و نگهداری آنها از عهده قشر وسيعی از اجتماع برميآید.
ولی در بازار ایران، نه به خاطر خواست گروه بهمن، بلکه به دليل سياستهای قيمت گذاری کلی با بهایي « قيد شده » وارد بازار ميشود ولی با این حال نيز ميتوان آن را ارزانترین خودروی وارداتی غيرچينی ناميد که اگر واقعاً قطعات و خدمات آن برخلاف سایر مزداها، ارزان تمام شود ميتواند جایگاه خود را به عنوان یک خودروی اقتصادی حفظ نماید.
در واقع مزدا 2 از همه رقبای خود کوچکتر بوده و از وزن کمتری نيز سود ميبرد؛ این یعنی صرفهجویی در مصرف سوخت که دریک سيکل 100 کيلومتری، در داخل شهر حدود 8.3 ليتر، در جادهها حدودا 6.7 لیتر و نهایتا مصرف ترکیبی آن نیز 7.5 لیتر خواهد بود.
حجم مخزن سوخت مزدا2 نیز 43 لیتر است؛ یعنی یک لیتر بیشتر از یاریس، دو لیتر کمتر از i20 و هفت لیتر نیز کمتر از 207i .
هرچند که سرعت و چابکی مزدا2 ، نباید ریسکِ سبقت گرفتن در جادههای غير تخت را در ذهن شما تقویت کند، ولی با این حال حتي رانندگانی که خيلی خونسرد میرانند هم، وقتی پشت چنين هاچبکی مینشينند دوست دارند کمی پدال گاز را فشار دهند.
در واقع مزدا 2 به اندازه همان پولی که پرداخت میکنيد به شما سواری و امکانات میدهد، نه یک کلام بيشتر و نه کمتر. شاید نوع ترمز و یا عکسالعمل فرمان و سيستم تعليق آن که سریع و تيز و کمی خشک بوده مورد پسند نباشد اما همين موارد برای گروهی دیگر که علاقه به رانندگی تر و فرز دارند جزو محاسن یک اتومبيل محسوب میشود.
کيفيت داخل اطاق و ادوات آن نه خيلی عالی است و نه خيلی ضعيف. اگر از 100 ، قصد نمره دادن داشته باشيم میتوانيم به 50اکتفا کنيم، چون هيچوقت نباید توقع داشت بيش از پول پرداختی امکانات گرفت.
در کل مزدا 2برای کسانی که دنبال گشتاور بالای200 نيوتنمتر و توان بيش از 150 اسب هستند و البته جثه درشتی هم دارند، انتخاب خوبی نيست اما میتواند برای قشر جوان که همه چيز را امروزه سریع و کوچک و پکشده و جمعوجور میخواهد، یکی از بهترین انتخابها باشد که حتی با پول تو جيبی داشنجویی هم میتوان تا حدودی از پس بنزین ليتر 700 تومانش برآمد چون به نوعی درکلاس خودش با قطره چکان بنزین میخورد و ضربالمثل « فلفل نبين چه ریزه » بهترین مصداق برای آن خواهد بود!
شاید اگر تنها مزدا 2 را ارزیابی کنيد نقيصهایی دیده نشود ولی در مقایسه با رقيب کرهایی آن، کمبودهایی نيز دارد از جمله:
# وجود 2 ایربگ برای راننده و سرنشین جلو (درحالیکه رقیب از ایربگهای جانبی و پردهای هم بهره میبرد) ،
# نبود سانروف در هر دو تیپ (اما قابلیت سفارشی را دارد) ،
# نبود ESP در تیپ ساده و همچنین وجود رینگهای فولادی با قالپاق در آن ،
# کاسهای بودن ترمزهای عقب (درحالیکه رقیب علاوه بر دیسکی بودن جلو و عقب، خنککننده جلو نیز دارد) ،
# عدم تعبیه دستگیره سقفي برای سرنشينان ردیف عقب ،
# گارانتی 36 ماهه یا 60 هزار کیلومتری (درحالیکه رقیب از گارانتی 60 ماهه یا 150 هزار کیلومتری برخوردار است) ،
# عدم وجود پشتسریهای فعال هنگام تصادف ،
# و نهایتا عدم وجود پورت USB برای سیستم صوتی.
توجه: این نقيصهها تا زمان به تحریر درآمدن این متن در مردادماه 90 بوده و از آنجایی که تمامی دستگاههای تحویلی به مشتریان از نمونههای مونتاژ داخل خواهد بود، ممکن است گروه بهمن این نقيصهها (و یا بخشی از آنها) را تاکنون برطرف کرده باشد.
از طرف دیگر تجهيزاتی نظير شيشههای برقی، آینه برقی، تنظيم نور چراغهای صفحه کيلومتر شمار، سيستم ضد سرقت، فرمان الکتریکی، سيستم صوتی MP3 با ورودی AUX ، فرمان مولتی مدیا، سيستم تهویه مطبوع اتومات، مه شکن جلو، ABS و EBD ، تنظيم زاویه چراغهای جلو، فرمان چرمی، کامپيوتر سفری، نشانگر دمای خارج خودرو و… به صورت استانداردبرای مزدا2 درنظر گرفته شده که برای خودرویی در این کلاس حتی زیادی هم هست!
*متن فوق چکیدهای است اصلاحشده از مقاله « كوچك، چابك، خودمانی » به نویسندگی علی رزوان و مسیح فرزانه؛ چاپ شده در سیصد و چهل و دومين شماره مجله ماشین.