اگر مقالات خودرویی مختلف را دنبال کرده باشید حتماً با واژههایی چون 4 سیلندر، V8 و یا 6 سیلندر خطی آشنا هستید. شاید بدانید که این واژهها دربارهی پیشرانه بکار میروند اما آیا معانی دقیق آنها را میدانید؟ تفاوتهایشان را چطور؟ ما همهی این موارد را بهطور کاملاً ساده برای شما عزیزان شرح دادهایم. با ما همراه باشید.
اجازه دهید نگاهی سریع به طرز کار پیشرانه بیندازیم. زمانی که مخلوط سوخت و هوا به داخل سیلندر فرستاده میشود قدرت تولید خواهد شد. این مخلوط توسط شمع مشتعل شده و باعث انفجاری کوچک میشود. این عمل در سیلندرهای پیشرانه و هزاران بار در دقیقه اتفاق میافتد. در هر سیلندر یک پیستون به عنوان نتیجهی انفجار حرکت میکند و این نیرو از طریق گیربکس به چرخها منتقل میشود.
عموماً دو فاکتور قدرت تولیدی پیشرانه را تخت تأثیر قرار میدهد: حجم هر سیلندر و تعداد سیلندر. اگر همهی فاکتورها برابر باشند سیلندرهای بیشتر و بزرگتر قدرت بیشتری از سیلندرهای کمتر و کوچکتر تولید میکنند. وقتی صحبت از V6 میشود در واقع این واژه به سیلندرها اشاره دارد اما چرا نامها متفاوت هستند؟ این موضوع به این دلیل است که پیستونها میتوانند آرایشهای گوناگونی داشته باشند.
-
طراحیها
طراحی پیشرانه میتواند به دلایلی متفاوت باشد. غالباً این تفاوت طراحی به خاطر نرمی بیشتر و حتی بهبود مصرف سوخت صورت میپذیرد. اینجا معمولترین پیکربندیها را برای شما توضیح میدهیم.
خطی Inline: همهی سیلندرهای پیشرانه در یک خط آرایش یافتهاند و معمولاً نسبت به خود وضعیت عمودی دارند. این پیکربندی در اکثر هاچبکهای خانوادگی و خودروهای کوچک دیده میشود. این واژه اغلب با واژهی Straight که در زیر آمده تبادل هم میشود.
مستقیم Straight: همانند پیشرانهی خطی است اما سیلندرها بهصورت موازی با خودرو و از جلو به عقب قرار گرفتهاند. این طراحی به تناوب در خودروهای لوکس مخصوصاً خودروهای بامو استفاده شده است.
V شکل: در این حالت وقتی پیشرانه از جلو نگاه شود سیلندرها بهصورت V شکل آرایش یافتهاند. در پایهی این V یک میللنگ کار میکند. این استایل عموماً در خودروهای لوکس و پرفورمنس بکار میرود زیرا به شما اجازه میدهد که در مقایسه با پیشرانههای خطی، سیلندرهای بیشتری را در فضایی کمتر قرار دهید.
تخت Flat: این نوع پیشرانهها با نام بوکسور نیز شناخته میشوند. در پیشرانههای تخت پیستونها در امتداد صفحه جابجا میشوند و سیلندرها در دو طرف میللنگ قرار دارند. پیشرانههای تخت ارتفاع کمتری نسبت به سایر پیشرانهها دارند و بنابراین باعث پایین آمدن مرکز ثقل و در نتیجه هندلینگ بهتر خودرو میشوند. در حال حاضر تنها دو کمپانی پورشه و سوبارو از این نوع پیشرانهها استفاده میکنند.
VR و W: پیشرانههای VR توسط گروه فولکسواگن توسعه یافتهاند. این نسخه از اصول مشابه پیشرانههای V شکل استفاده میکند اما فاصلهی بین دو ردیف سیلندر بسیار کم است و در یک بلوک قرار میگیرند. پیکربندی W از ترکیب دو پیشرانهی VR با هم در پایه به وجود میآید. پیشرانههای VR هماکنون به ندرت مورد استفاده قرار میگیرند اگرچه که نسخههای W در خودروهایی چون بنتلی مولسان دیده میشوند.
-
پیکربندیهای معمول
همانند آرایش سیلندرها، تعداد آنها نیز میتواند به دلایل مختلف از جمله قدرت، مصرف سوخت و حتی صدای تولیدی متفاوت باشد.
2 سیلندر: تنها برای پیشرانههایی با حجم بسیار کم مورد استفاده قرار میگیرد. تنها خودرویی که در حال حاضر از دو سیلندر بهره میبرد فیات 500 است.
3 سیلندر: عموماً در خودروهای کوچک مورد استفاده قرار میگیرند اگرچه که خودروهایی چون فورد فوکوس و پژو 308 با استفاده از توربو باعث بهبود قدرت خودرو بدون اثر آنچنانی روی مصرف سوخت شدهاند.
4 سیلندر: این آرایش معمولترین نسخهی استفاده شده در خودروها بوده و تقریباً همیشه بهصورت خطی تولید میشود.
5 سیلندر: این پیشرانهها نسبتاً نادر هستند و در حال حاضر تنها در چند مدل ولوو و آئودی یافت میشوند. این خودروها به لطف آرایش جالبشان صدای خوبی تولید میکنند.
6 سیلندر: این پیشرانهها در بسیاری از خودروهای لوکس و در هر دو صورت خطی و V شکل دیده میشوند. پیشرانههای 6 سیلندر قدرتمندتر بوده و صدای مسابقهایتری نسبت به پیشرانه 4 سیلندر تولید میکنند. برخی سوپرکارهای سطح بالا نظیر فورد GT از این نوع پیشرانه به همراه توربو برای ایجاد قدرتی زیاد استفاده میکنند.
8 سیلندر و بالاتر: پیشرانههای V8 ،V10 و V12 در سدان های لوکس و سوپرکارها دیده میشوند. برخی خودروهای سطح بالای فولکسواگن از پیشرانههای W12 و بوگاتی ویرون از پیشرانهی W16 استفاده میکند.