توقف ثبت سفارش خودروهای تجاری در سال گذشته و ادامه این روند در سال جاری از یک سو و توقف شماره گذاری برخی خودروهای تجاری از سوی دیگر، اکنون موجب شده تا بازار تجاری ها از لحاظ قیمتی، رشد قابل توجهی را تجربه کند.
به طوری که در حال حاضر بازار تجاری ها به دلیل کمبود خودرو با رشد 25 تا 40 درصدی قیمت با توجه به مدل خودرو در بازار مواجه شده است.
رشد قیمت تجاری ها در حالی است که از سال گذشته وزارت صنایع و معادن در راستای حمایت از خودروسازان داخلی و به استناد آیین نامه حمایت از حقوق مصرف کنندگان، ثبت موردی خودرو سواری و تجاری ها را در دستور کار خود قرار داد .روشی که به مرور به کمبود و در نهایت رشد قیمت خودرو ( سواری و تجاری ) در بازار منجر شد. هرچند روش پیش گرفته از سوی وزارت صنایع در راستای حمایت از حقوق مصرف کنندگان و به منظور جلوگیری از ورود خودروهای فاقد شبکه خدمات پس از فروش صورت گرفت اما این امر هم اکنون در بازار به ضرر متقاضیان خودروهای مذکور تمام شد. رشد قیمت تجاری ها در بازار در حالی است که با توجه به نامشخص بودن زمان باز شدن ثبت سفارش و زمان از سرگیری شماره گذاری تجاری ها کارشناسان برای ماه های آینده رشد بیشتر قیمت را پیش بینی می کنند. حمایت صورت گرفته از تجاری سازان نیمه دولتی در شرایطی صورت می گیرد که هم اکنون تولید خودروسازان داخلی جوابگوی نیاز بازار داخلی نیست؛ چراکه به گفته مجید هدایت رییس سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران تجاری سازان داخلی با وجود داشتن ظرفیت برای تولید 150 هزار دستگاه خودرو در سال هم اکنون تنها از یک هفتم ظرفیت خود استفاده می کنند که این امر به معنی عدم تامین نیاز بازار توسط داخلی سازان است، با این حال مسوولان همچنان به تامین بازار توسط تجاری سازان داخلی اصرار داشته و ظاهرا تمایلی برای بازار کردن سایت ثبت سفارش خودروهای تجاری ندارند و روش ثبت موردی همچنان در دستور کار این وزارت خانه قرار دارد. به گفته فرید زاوه یکی از کارشناسان خودرو، در حال حاضر عرضه خودروهای تجاری در بازار کاهش یافته که این امر به طور مستقیم روی قیمت خودروهای تجاری تاثیر گذار بوده است. زاوه در خصوص دلایل کمبود خودروهای تجاری در بازار نیز می گوید: نوسان نرخ ارز به خصوص یورو در سال گذشته، کاهش تولید خودروهای تجاری در کشور و توقف ثبت سفارش تجاری ها موجب شد تا هم اکنون بازار با کمبود و در نهایت رشد قیمت مواجه شود.به گفته زاوه افزایش نرخ ارز، رشد 10 میلیونی قیمت تجاری هایی که قیمت 50 میلیون تومان دارند را در برگرفته که این افزایش برای خودروهای بالای 100 میلیون تومان به 30 تا 40 میلیون تومان نیز می رسد. به گفته زاوه علاوه بر رشد نرخ ارز محدویتهای اعمال شده در روند ثبت سفارش تجاری ها نیز موجب شده تا هزینه جانبی وارد کنندگان افزایش یابد که این امر نیز در نهایت روی قیمت خودرو تاثیر گذار بوده است. از سوی دیگر مدیر فروش شرکت آریا دیزل، نیز ضمن تایید کمبود خودروی تجاری در بازار می گوید: عرضه خودروهای تجاری در بازار کاهش یافته و تجاری سازان داخلی نیز پاسخگوی نیاز بازار نیستند که این امر رشد قیمت در بازار را به همراه داشته است.به گفته ممقانی بازار تجاری هادر سال 88 بازاری اشباع شده بود که شرایط فروش را برای متقاضیان مهیا می کرد، اما در سال گذشته و جاری بازار با کمبود خودرو مواجه شد، کمبودی که تاثیر خود را بر بازار تجاری ها نشان داد. مدیر فروش شرکت آریا دیزل در ادامه اظهار داشت: براساس توافق صورت گرفته با وزارت صنایع قرار بود وارد کنندگان خطوط تولید خود را در کشور راه اندازی کنند و به این طریق واردات خود را به صورت پلکانی کاهش دهند، اما با آغاز راه اندازی خطوط تولید، وزارت صنایع به یکباره روش ثبت سفارش را تغییر داد که این امر هم اکنون مشکل ساز شده است.
توقف شماره گذاری دلیل دیگر افزایش قیمت
از سوی دیگر هر چند فعالان بازار توقف ثبت سفارش خودروهای تجاری را یکی از عمده دلایل کمبود و افزایش قیمت تجاری ها در بازار عنوان می کنند، اما هاشم یکه زارع مدیر عامل شرکت ایران خودرو دیزل توقف صورت گرفته را بدون تاثیر خوانده و در این خصوص می گوید: افزایش قیمت در بازار به دلیل کاهش واردات نیست؛ چرا که تولید کنندگان از توان تامین نیاز بازار برخوردار هستند، اما توقف شماره گذاری از سوی راهور ناجا که از اواخر سال گذشته آغاز شده کمبود و در نهایت رشد قیمت تجاری ها را به همراه داشته است.
به گفته مدیرعامل شرکت ایران خودرو دیزل توقف شماره گذاری تجاری ها هم اکنون رشد 15 تا 35 میلیونی قیمت خودروهای تجاری داخلی در بازار را به همراه داشته، به طوری که این رشد در خودروهایی که زیر 100 میلیون تومان قیمت گذاری شده اند 10 تا 15 میلیون و برای خودروهای بالای 100 میلیون بیش از 35 میلیون بوده است.یکه زارع در پاسخ به این پرسش که کدام محصول این شرکت بیشترین رشد قیمت را تجربه کرده است، اظهار داشت: آکسور بیشترین افزایش قیمت را داشته به طوری که این خودرو در مدت زمان مذکور 30 میلیون افزایش قیمت را تجربه کرده است.
از سوی دیگر طی سال های گذشته کاهش فعالیت شرکت های لیزینگی که خرید و فروش خودرو تجاری ها به آن وابسته است موجب شده تا تقاضا برای تجاری ها در بازار کاهش یابد روشی که به گفته مدیر عامل شرکت ایران خودرو دیزل هم اکنون به دلیل کمبود خودرو تغییر کرده است. وی در این خصوص می گوید: پیش از این 70 تا 80 درصد از خودروها به صورت لیزینگ خرید و فروش می شدند، اما در حال حاضر کمبود خودرو موجب شده تا متقاضیان در انتظار تسهیلات لیزینگ نباشند، بلکه هم اکنون خرید نقدی افزایش یافته است.
مدیر عامل شرکت ایران خودرو دیزل همچنین در پاسخ به این پرسش که آیا زمان آغاز شماره گذاری تجاری های متوقف شده اعلام شده است، عنوان کرد: هنوز زمان از سر گیری شماره گذاری به شرکت های خودروساز از سوی راهور اعلام نشده است.
بیشترین رشد به کشنده ها رسید
به گفته کارشناسان بازار، وزارت صنایع و معادن بدون در نظر گرفتن نیاز بازار توقف ثبت سفارش را در دستور کار خود قرار داد که این امر با توقف شماره گذاری برخی خودروهای تجاری از سوی راهور مواجه شد به همین دلیل بازار کاملا اشباع سال 88 هم اکنون به بازار کمبود در سال 89 و 90 تبدیل شده است که این امر به ضرر متقاضیان این خودروها در بازار منجر شد.
یکی دیگر از فعالان بازار خودرو نیز با تایید کمبود خودرو در بازار می گوید: کمبود خودرو در بازار منجر به رونق خودروهای تجاری کار کرده شده، روندی که با توجه به شرایط کنونی ادامه دار خواهد شد و به این طریق ظاهرا متقاضیان مجبور به تامین نیاز خود از طریق خودروهای کارکرده خواهند شد.
به گفته فعالان بازار، هم اکنون خودروهای تجاری نیز با رشد 25 تا 40 درصدی را تجربه کردند رشدی که بیشتر به کشنده های اروپایی اختصاص داشته است.
به گفته فعالان بازار خودرو، در حال حاضر اسکانیا G380 با افزایش 25 تا 30 میلیونی در بازار با قیمت 145 تا 150 میلیون تومان خرید و فروش می شود؛ در حالی که پیش از این قیمت این خودرو معادل 120 میلیون تومان بوده است.
اسکانیا R420 نیز رشدی در حدود 35 میلیون تومان را در بازار تجربه کرده، به طوری که هم اکنون در بازار 175 میلیون تومان خرید و فروش می شود. از محصولات اسکانیا که بگذریم ولوو FH 480 دنده اتومات نیز با رشد هشت میلیون تومانی هم اکنون با قیمتی در حدود 142 میلیون تومان از سوی نمایندگی عرضه می شود، قیمت اعلام شده برای ولوو در شرایطی است که این خودرو در بازار قیمتی در حدود 175 تا 180 میلیون را به خود اختصاص داده است.علاوه بر خودروهای مذکور، رنو تی رینیوم نیز هم اکنون از سوی نمایندگی 160 میلیون تومان قیمت گذاری شده اما این خودرو در بازار 170 میلیون تومان خرید و فروش می شود.
منبع: روزنامه دنیای اقتصاد